Το LEADER είναι ένα εργαλείο προγραμματισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της οικονομικής ευημερίας των αγροτικών περιοχών. Το LEADER είναι ουσιαστικά ένας μηχανισμός μέσα από τον οποίο οι φορείς των αγροτικών περιοχών συνενώνουν τις δυνάμεις τους, δημιουργούν τις Ομάδες Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ), οι οποίες εφαρμόζουν ολοκληρωμένες στρατηγικές αειφόρου ανάπτυξης έτσι ώστε να ενδυναμωθεί η ανάπτυξη στην περιοχή τους. Μέσα στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2007–2013, (Π.Α.Α.2007-2013), το LEADER αποτελεί ένα ξεχωριστό οριζόντιο Άξονα προτεραιότητας μέσα από τον οποίο χρηματοδοτούνται δράσεις που αφορούν την εφαρμογή στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης (Μέτρο 4.1), την υλοποίηση έργων συνεργασίας (Μέτρο 4.2) και τη λειτουργία των ΟΤΔ (Μέτρο 4.3).

Δηλαδή, το πρόγραμμα LEADER συνενώνει σε τοπικό επίπεδο τα διάφορα προβλήματα, τους παράγοντες και τους πόρους των αγροτικών περιοχών. Η απαιτούμενη τοπική εστίαση στην αγροτική ανάπτυξη επιτυγχάνεται μέσω των Ομάδων Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ), οι οποίες δημιουργούνται για να σχεδιάζουν και να επιβλέπουν την υλοποίηση της στρατηγικής της αγροτικής ανάπτυξης. Στις ΟΤΔ πρέπει να συμμετέχουν οι κοινοτικές αρχές, ενώ μπορούν να συμμετάσχουν ενώσεις επαγγελματιών, όπως οι ομάδες παραγωγών, γεωργικοί συνεταιρισμοί αλλά και οποιοιδήποτε άλλοι εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών οι οποίοι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην περιοχή τους.

Ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της πρωτοβουλίας LEADER είναι η εκ των κάτω προς τα άνω προσέγγιση. Δηλαδή, τα προβλήματα και οι ανάγκες επισημαίνονται από τους κατοίκους της κάθε περιοχής και προσεγγίζονται από λύσεις πού προτείνουν οι ίδιοι οι κάτοικοι. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει στις τοπικές κοινότητες να συμμετέχουν περισσότερο στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση προγραμμάτων τα οποία, τελικά, καλύπτουν τις ιδιαίτερες ανάγκες της περιοχής τους

Η Κυπριακή Δημοκρατία εφαρμόζει το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2007 – 2013 το οποίο βασίζεται στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Αγροτικής Ανάπτυξης. Η Γενική Στρατηγική του Προγράμματος διαρθρώνεται γύρω από τους παρακάτω στρατηγικούς στόχους – Άξονες Προτεραιότητες:

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1
Διατήρηση και ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στα προϊόντα που η Κύπρος έχει συγκριτικό πλεονέκτημα.
Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την κυπριακή γεωργία. Οι ενισχύσεις στοχεύουν στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας κυρίως του γεωργικού τομέα με ιδιαίτερη εστίαση σε τομείς και προϊόντα στα οποία υπάρχει ή μπορεί δυνητικά να υπάρξει συγκριτικό πλεονέκτημα όπως για παράδειγμα τα προϊόντα ονομασίας προέλευσης, τα βιολογικά προϊόντα, τα αρωματικά φυτά, τα πρώιμα και τα φυλλώδη λαχανικά. Με τις πιστώσεις του άξονα θα επιδιωχθεί η στήριξη των κυπριακών γεωργικών προϊόντων έτσι ώστε να αντισταθούν στις συνεχείς ανταγωνιστικές πιέσεις που δέχονται από ομοειδή προϊόντα (εσπεριδοειδή, πατάτες, λαχανικά κλπ). Στόχος είναι η προώθηση ποιοτικών προϊόντων αλλά και προϊόντων με υψηλή προστιθέμενη αξία. Η προσπάθεια επικεντρώνεται στη βελτίωση των μεθόδων τυποποίησης, αποθήκευσης, συσκευασίας και διάθεσης των προϊόντων. Η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο αλλά και στο φυσικό κεφάλαιο αποτελούν άμεσες προτεραιότητες της νέας προγραμματικής περιόδου. Οι δράσεις που θα χρηματοδοτηθούν θα προωθούν την επιχειρηματικότητα, τη μεταφορά της γνώσης, την εισαγωγή καινοτόμων δράσεων καθώς και τον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού δυναμικού και την προώθηση της καινοτομίας.

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΤΗΤΑΣ 2
Βελτίωση του περιβάλλοντος και ενίσχυση της βιοποικιλότητας.
Εξίσου σημαντική προτεραιότητα για την Κύπρο αποτελεί η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και του αγροτικού τοπίου. Η διατήρηση της γεωργικής γης και η του παραδοσιακού τοπίου, κυρίως στις ορεινές / ημιορεινές περιοχές αποτελούν μείζονες στρατηγικές προτεραιότητας. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην αντιμετώπιση του φαινομένου της εντατικοποίησης της φυτική και ζωικής παραγωγής που παρατηρείται σε κάποιους παραγωγικούς τομείς τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο. Η διατήρηση, κυρίως, αλλά και η περαιτέρω ενίσχυση της βιοποικιλότητας μέσω στοχευμένων αγροπεριβαλλοντικών μέτρων όπως η βιολογική παραγωγή γεωργικών προϊόντων, η διατήρηση των παραδοσιακών αμπελιών και των γηγενών φυλών αγελάδων και προβάτων, η αμειψισπορά, η ολοκληρωμένη διαχείριση παραγωγής και η καλλιέργεια έναντι ζιζανιοκτονίας, η ποιοτική αναβάθμιση των εδαφών, η ποσοτική και ποιοτική βελτίωση των υδατικών πόρων και συστημάτων, καθώς και η μείωση των επιπτώσεων από την αλλαγή του κλίματος αποτελούν θέματα ύψιστης προτεραιότητας. Η στήριξη των περιοχών Φύση 2000 (περιλαμβανομένων των δασικών περιοχών), η παροχή εξισωτικής αποζημίωσης καθώς και μια σειρά αγροπεριβαλλοντικών μέτρων θα βοηθήσουν σημαντικά στην επίτευξη των ευρύτερων ευρωπαϊκών στόχων του Γκέτεμποργκ. Επιπλέον, η εθνική στρατηγική στοχεύει στην αειφόρο διαχείριση και την ενίσχυση του πολυλειτουργικού ρόλου των δασών και περιλαμβάνει κατά σειρά προτεραιότητας την προστασία των δημόσιων και ιδιωτικών δασών από τις πυρκαγιές, την ενίσχυση του κοινωνικού ρόλου των δασών καθώς και τη δάσωση για περιβαλλοντικούς σκοπούς.

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΤΗΤΑΣ 3
Ενθάρρυνση της διαφοροποίησης και βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές.
Μείζονα στρατηγική προτεραιότητα για την προγραμματική περίοδο 2007-2013 αποτελεί επίσης η ενθάρρυνση της διαφοροποίησης των οικονομικών δραστηριοτήτων και η βελτίωση της ποιότητας ζωής στις αγροτικές περιοχές. Η αναζωογόνηση της οικονομικής δραστηριότητας κυρίως στις ορεινές και ημιορεινές περιοχές μέσω υλοποίησης έργων υποδομής και της στήριξης του επιχειρηματικού κλίματος αποτελούν επιμέρους στρατηγικές επιλογές. Η στήριξη συμπληρωματικών τουριστικών δραστηριοτήτων από κοινού με τις ολοκληρωμένες παρεμβάσεις για τον τουρισμό της υπαίθρου που θα καλυφτούν από τα Διαρθρωτικά Ταμεία δημιουργεί τα θεμέλια για περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη. Απώτερος στόχος είναι η ανατροπή της ηλικιακής κλίμακας και η κοινωνικό-οικονομική αναζωογόνηση της Κυπριακής υπαίθρου προστατεύοντας ταυτόχρονα το οικιστικό και φυσικό περιβάλλον. Τέλος, θα δοθεί έμφαση στην ενδυνάμωση των διοικητικών μηχανισμών και στην προώθηση του ενδογενούς αναπτυξιακού δυναμικού των αγροτικών περιοχών μέσω της συνεργασίας και εφαρμόζοντας την προσέγγιση από κάτω προς τα πάνω.

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΤΗΤΑΣ 4
LEADER
Ο Άξονας Προτεραιότητας 4 συνδυάζει τις κύριες προτεραιότητες, Ανταγωνιστικότητα– Περιβάλλον – Οικονομία – Διαφοροποίηση – Ποιότητα ζωής λαμβάνοντας υπόψη το τοπικό συγκριτικό πλεονέκτημα, τις τοπικές ανάγκες και τις αναπτυξιακές προοπτικές που προσφέρονται από την εσωτερική αγορά με μία εκ των κάτω προς τα άνω προσέγγιση. Στο πλαίσιο του άξονα προωθούνται δύο βασικές ενότητες η βελτίωση της διακυβέρνησης και η κινητοποίηση του ενδογενούς αναπτυξιακού δυναμικού των αγροτικών περιοχών, ενότητες οι οποίες αναπτύσσονται παράλληλα και ανάλογα μέσα από τον καθορισμό των ανάλογων ποσοστών στους υπόλοιπους τρεις άξονες.

Τα τοπικά Προγράμματα προσέγγισης LEADER εφαρμόζονται μέσω των Ομάδων Τοπικών Δράσεων σε όλες τις αγροτικές περιοχές της Κύπρου με έμφαση στις ορεινές και ημιορεινές.

Η Αναπτυξιακή Εταιρεία Επαρχίας Λεμεσού καλύπτει τη Δυτική Λεμεσό μέχρι το Πισσούρι, την Κεντρική Λεμεσό μέχρι το υψόμετρο της Τριμίκλινης και την βορειανατολική Λεμεσό μέχρι το υψόμετρο της Συκόπετρας. Οι κοινότητες οι οποίες ανήκουν στην περιοχή παρέμβασης LEADER παρουσιάζονται αναλυτικά πιο κάτω

Ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία της πρωτοβουλίας LEADER είναι η εκ των κάτω προς τα άνω προσέγγιση. Δηλαδή, τα προβλήματα και οι ανάγκες επισημαίνονται από τους κατοίκους της κάθε περιοχής και προσεγγίζονται από λύσεις πού προτείνουν οι ίδιοι οι κάτοικοι. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει στις τοπικές κοινότητες να συμμετέχουν περισσότερο στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση προγραμμάτων τα οποία, τελικά, καλύπτουν τις ιδιαίτερες ανάγκες της περιοχής τους